(Dangbodanang.vn) - Nằm trong “khúc ruột miền Trung” của đất nước, Hòa Vang địa đầu phía bắc của tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng là một phần của lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam khi hai kẻ thù hung bạo nhất của loài người lúc bấy giờ là thực dân Pháp và đế quốc Mỹ đã chọn nơi này khai hỏa cuộc chiến tranh tàn khốc, mở đầu cho một giai đoạn lịch sử đấu tranh cách mạng Việt Nam dài gần một thế kỷ, để rồi làm nên một Hòa Vang “đau thương mà anh dũng”; một Hòa Vang “đi trước về sau”, trở thành chấm son trên bản đồ Tổ quốc như di nguyện của Bác Hồ.
Hạ tầng được đầu tư mạnh mẽ nhằm đưa Hòa Vang trở thành đô thị hiện đại. Ảnh: Một góc xã Hòa Bắc nhìn từ trên cao. Ảnh: XUÂN SƠN (Báo Đà Nẵng)
Năm 1930, Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời là mốc son chói lọi trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Từ khi ra đời đến nay, Đảng đã lãnh đạo dân tộc làm nên nhiều thắng lợi vĩ đại, khẳng định chân lý “sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng là nhân tố hàng đầu quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam”! Đó là, dấu mốc của lãnh đạo thành công cuộc Cách mạng tháng Tám năm 1945, giải phóng dân tộc, lập ra Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa của dân, do dân, vì dân. Đó là, dấu mốc của những năm 1954 - 1975, Đảng lãnh đạo chiến sĩ, đồng bào miền Nam đánh bại các Chiến lược chiến tranh cục bộ, Chiến tranh đặc biệt, Việt Nam hóa chiến tranh. Ngày 30/4/1975 đã đi vào lịch sử Việt Nam như một trong những trang sử chói lọi nhất của dân tộc. Đặc biệt, sau gần 40 năm Đổi mới, từ một nước bị tàn phá sau nhiều cuộc chiến tranh, nghèo nàn, lạc hậu, thiếu đói, bị bao vây, cấm vận suốt 30 năm; Việt Nam đã vươn lên trở thành nước có thu nhập trung bình với thu nhập bình quân đầu người đạt khoảng 4.300 USD năm 2023, tăng gần 60 lần so với năm 1986. Tăng trưởng kinh tế bình quân đạt trên 6,5%/năm, thuộc nhóm các nước có mức tăng trưởng cao trong khu vực và trên thế giới. Quy mô nền kinh tế đạt khoảng 430 tỷ USD năm 2023, đứng thứ 35 thế giới, tăng hơn 95 lần so với năm 1986. Nền tảng kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định; các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm. Lạm phát được kiểm soát chỉ còn khoảng 4%/năm từ mức “phi mã” 3 con số của giai đoạn đầu. Đây là tiền đề để Đảng ta lãnh đạo toàn Đảng, toàn quân, toàn dân tự tin bước vào Kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Đó chính là kỷ nguyên phát triển, kỷ nguyên giàu mạnh, kỷ nguyên thịnh vượng dưới sự lãnh đạo, cầm quyền của Đảng Cộng sản, xây dựng thành công nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Mọi người dân đều có cuộc sống ấm no, hạnh phúc, được hỗ trợ phát triển, làm giàu; đóng góp ngày càng nhiều cho hòa bình, ổn định, phát triển của khu vực và thế giới, cho hạnh phúc của nhân loại và văn minh toàn cầu.
Cùng hòa mình trong dòng chảy lịch sử của dân tộc, huyện Hòa Vang với truyền thống yêu nước và đấu tranh cách mạng kiên cường, trong Kỷ nguyên độc lập, tự do, xây dựng chủ nghĩa xã hội đã lập nhiều chiến công hiển hách, góp phần cùng với Nhân dân Quảng Nam - Đà Nẵng viết nên truyền thống “Trung dũng, kiên cường, đi đầu diệt Mỹ”, được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang Nhân dân.
Dưới ánh sáng soi đường dẫn lối của Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh, ngày 20/11/1945, Chi bộ Đảng Phổ Lỗ Sỹ (tiền thân của Đảng bộ huyện Hòa Vang ngày nay) ra đời đã lãnh đạo quân, dân Hòa Vang chiến đấu và hy sinh trong lòng dân tộc anh dũng và khoan hòa, làm nên nhiều chiến công hiển hách đi vào lịch sử.
Yếu tố của sự thành công bắt nguồn từ bài học lấy dân làm gốc để bám trụ, gầy dựng phong trào mà trong đó xây dựng khu hậu cứ gắn với căn cứ tiền phương là nghệ thuật chiến tranh nhân dân đầy sáng tạo của Ban Thường vụ Huyện ủy Hòa Vang lúc bấy giờ. Những địa danh như Đồng Xanh - Đồng Nghệ, Phú Túc, Ô rây, Tống cói… là bàn đạp vững chắc để Huyện ủy xây dựng cơ sở phát triển Đảng, Đoàn và các hội quần chúng; xây dựng lực lượng vũ trang, du kích mật, đào tạo cán bộ đấu tranh chính trị, cán bộ binh địch vận. Đặc biệt là xây dựng chiến khu Trung Man thành khu sản xuất phong phú đa dạng, vừa đảm bảo nguồn cung ứng lương thực, thực phẩm tại chỗ và là an toàn khu để dễ bề hoạt động. Có thể nói, chiến Khu Trung Man và núi rừng Tây Bắc Hòa Vang trở thành căn cứ địa lâu dài và vững chắc cho cuộc kháng chiến ở Quảng Nam - Đà Nẵng. Không những là chỗ dựa của lực lượng kháng chiến huyện Hòa Vang mà còn là địa bàn đứng chân của Thành ủy Đà Nẵng, là căn cứ địa quan trọng của bộ đội chủ lực khu và tỉnh. Đồng bào Thượng phía Tây bắc Hòa Vang không chỉ đóng góp công sức mà còn thực sự tham gia chiến đấu, hỗ trợ to lớn cho những cuộc chiến đấu và chiến thắng của bộ đội ta. Qua đó thấy rằng, cuộc kháng chiến kiến quốc của dân tộc Việt Nam do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo đã qui tụ được sức mạnh nội sinh của toàn dân. Minh chứng rõ nét nhất là tình đồng chí nghĩa đồng bào được thể hiện qua sự đùm bọc trong gian khó ở những thời điểm phong trào đấu tranh cách mạng của Hòa Vang khó khăn tột cùng, tưởng chừng không thể vượt qua khi phải đối mặt với chết chóc, bệnh tật, đói rét, thiếu gạo, thiếu muối, thiếu thuốc có lúc phải đào củ, hái rau rừng, bắt dơi, bắt chuột ăn để cầm hơi. Trong mỗi gốc cây, hốc đá, bờ suối của khu Căn cứ cách mạng Huyện ủy Hòa Vang, thân xác nhiều đồng chí đã ngủ yên trong lòng đất mẹ đến hôm nay vẫn chưa được tìm thấy.
Tác giả chụp ảnh cùng đồng chí Nguyễn Văn Chi, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Bí thư Huyện ủy Hòa Vang, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam - Đà Nẵng
Nhắc nhớ lại điều này để thấy rằng, Nhân dân Hòa Vang đã từng trải qua một thời kỳ dài đau thương và tổn thất, nhưng cũng chính thời kỳ này, Đảng bộ và Nhân dân Hòa Vang đã vượt qua những thử thách gay gắt nhất, nén đau thương, lau khô nước mắt, quyết tâm giữ vững tinh thần cách mạng, vượt qua gian khổ, hy sinh để từng bước xây dựng và phát triển lực lượng kháng chiến.
Tinh thần yêu nước thương nòi, lòng căm thù sâu sắc quân xâm lượt đã hun đúc làm nên chất thép người Hòa Vang trong đấu tranh trực diện với quân thù mà điển hình là trận đánh diệt gọn ba toa tàu Pháp từ Huế vào Đà Nẵng do đồng chí Bùi Chát chỉ huy bắt sống ba tên lính Pháp; là trận đánh tiêu diệt đoàn xe quân sự Pháp trên đèo Hải Vân gắn liền tên tuổi đồng chí Nguyễn Bá Phát, rồi thì các trận đánh thắng giòn giã giữa bộ đội địa phương kết hợp với bộ đội chủ lực tổ chức trên đường 14 tại Bàu Năng (Hòa Khương) làm tiêu hao sinh lực địch; trận đánh vào đồn Túy Loan (Hòa Phong) bắt sống tù binh Pháp, thu nhiều vũ khí hiện đại; trận đánh đồn Lệ Sơn ( Hòa Tiến) của Tiểu đoàn 59 nhận nhiệm vụ tiêu diệt đại đội hỗn hợp Pháp - ngụy chiếm đóng, được trang bị hỏa lực mạnh và được chi viện của các trận địa pháo binh ở Vĩnh Điện, Đà Nẵng và Ái Nghĩa. Cứ điểm Lệ Sơn có tên đội Tước khét tiếng gian ác, đã gây nhiều đau thương tang tóc cho bà con khắp vùng. Hồi đó nhân dân vùng này từng có câu “Lò sát sinh Quá Giáng, địa ngục Lệ Sơn”. Cơ sở của ta đã vận động được hàng trăm lượt ghe câu của ngư dân địa phương bí mật chở bộ đội vượt sông Yên. Đêm ấy, bầu trời, mặt đất tối đen như mực, biết đơn vị lạ đường, anh chị em cơ sở có sáng kiến đốt hương cắm dọc đường đi và trên cả cánh đồng để làm lộ tiêu cho bộ đội đi đúng vào trận địa. Sau một giờ chiến đấu, từng tốp lính địch giơ tay đầu hàng, ta bắt sống tại chỗ 15 tên, thu toàn bộ vũ khí, trang bị và nhiều quân trang quân dụng, xác địch la liệt khắp nơi. Tên tay sai Đội Tước bị tóm cổ khi đang giả dạng dân công, hăng hái tải thương để tìm cơ hội tẩu thoát. Mấy ngày sau, thể theo nguyện vọng của nhân dân, Tòa án Quân sự mở tại xã Hòa Khương bắt tên Việt gian khét tiếng này phải đền tội.
Những trận đánh đầy quả cảm, thông minh, sáng tạo với chiến thắng đi vào lịch sử với câu nói nổi tiếng “xé xác rồng xanh, phanh thây mãnh hổ”; các trận đánh như trận Gò Hà (Hòa Khương) trận đánh vào công sự vững chắc của Mỹ lần đầu tiên trên chiến trường miền Nam Việt Nam; trận đánh Nam Thành (Hòa Phong) bắt sống cố vấn Mỹ được nâng lên hàng nghệ thuật chiến tranh nhân dân “bám lấy thắt lưng địch mà đánh”, vinh dự được Bác Hồ gọi báo cáo thành tích “đơn vị đánh Mỹ đầu tiên”, không sợ Mỹ, không gờm Mỹ mà “biết đánh Mỹ, dám thắng Mỹ, quyết thắng Mỹ” đã được Đại tướng Nguyễn Chí Thanh tổng kết toàn miền như vậy.
Nhiều người con của đất mẹ anh hùng Hòa Vang đã anh dũng ngã xuống khi tuổi đời mười tám, đôi mươi. Nhiều đồng chí đảng viên như Trần Văn Đáng, Huỳnh Văn Hoa, Mai Đăng Chơn… trong bối cảnh khó khăn gian khổ chồng chất vẫn gan góc bám trụ để tổ chức, chỉ đạo quần chúng đấu tranh với khẩu hiệu 4 bám, đó là Đảng bám dân, dân bám đất, trên bám dưới, du kích bám địch để phục hồi, củng cố cơ sở quần chúng mặc cho kẻ địch cày ủi, cày trắng xăm hầm, lùng sục để “tát nước bắt cá”. Điển hình nhất là đồng chí Huỳnh Nhiệt, Huyện ủy viên, Bí thư chi bộ xã Hòa Hiệp đã từng chôn mình dưới bãi cát bảy ngày đêm và bám trụ hàng tháng trời để xây dựng lực lượng trong khu dồn “ấp tân sinh”.
Trên mảnh đất “đau thương mà anh dũng” này, lớp lớp cán bộ, chiến sĩ và người dân yêu nước đã ngã xuống để đất nước có ngày “nở hoa độc lâp - kết trái tự do” cho hôm nay. Nhiều đảng viên với tấm lòng sắt son “sống vì Đảng chết không rời Đảng, tấm lòng son chói sáng ngàn thu” đã để lại trong lòng người dân Hòa Vang một niềm tin yêu son sắt, biến đau thương thành hành động cách mạng cao đẹp bằng việc hưởng ứng phong trào phá khu dồn ấp chiến lượt để trở về quê nhà nuôi dấu cán bộ cách mạng, quyên góp lúa, gạo, tiền, thuốc men, tham gia dân công hỏa tuyến để phục vụ cuộc kháng chiến kiến quốc. Đây chính là câu trả lời đanh thép cho các thế lực ngoại bang khi dã tâm xâm lượt nước ta phải chịu thất bại thảm hại trước chủ nghĩa anh hùng cách mạng của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân Việt Nam, trong đó có người dân Hòa Vang.
Sau ngày giải phóng, bước vào giai đoạn thống nhất đất nước, đổi mới, phát triển, Đảng bộ và Nhân dân Hòa Vang đoàn kết một lòng, vượt qua khó khăn, nhanh chóng hàn gắn vết thương chiến tranh, thực hiện công cuộc đổi mới thắng lợi. Những chủ trương, quyết sách hợp lòng dân của Đảng bộ huyện Hòa Vang ra đời trong thời điểm muôn vàn khó khăn, thử thách bởi nạn “thù trong, giặc ngoài” sau ngày đất nước thống nhất như chủ trương chống đói, vượt qua nghịch cảnh “tối ăn khoai đi ngủ, sáng ăn củ đi làm” bằng việc huy động sức dân tháo gỡ bom mìn khai hoang khẩn hóa, xây dựng đại công trình thủy nông hồ Đồng Xanh - Đồng Nghệ, hồ Hòa Trung để đưa nước ngọt về đồng bằng phục vụ tưới tiêu nông nghiệp; vận động nhân dân vào hợp tác xã vần công đổi vụ. Đặc biệt, phát huy đạo lý “ăn quả nhớ người trồng cây”, Huyện ủy Hòa Vang đã huy động sức dân đóng góp nhân tài vật lực xây dựng Đài Liệt sỹ Hòa Cầm trên đồi dãy núi Phước Tường, biểu tượng cao nhất cả nước lúc bấy giờ, biểu hiện sinh động sự hy sinh anh dũng của những người con quê hương Hòa Vang đã ngủ yên trong lòng đất Mẹ qua hai cuộc kháng chiến thần thánh. Những nỗ lực vượt bậc đó đã được Đảng, Nhà nước ghi nhận, phong tặng danh hiệu Anh hùng lao động trong thời kỳ đổi mới.
Sau 80 năm thành lập và trưởng thành, Đảng bộ huyện Hòa Vang trải qua nhiều chặng đường phát triển, nhất là sau khi Trung ương thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, Ban Thường vụ Thành ủy ban hành Nghị quyết số 03-NQ/TU ngày 30/12/2016 về phương hướng, nhiệm vụ xây dựng, phát triển huyện Hòa Vang đến năm 2020 và những năm tiếp theo, sau đó là Nghị quyết số 07-NQ/TU ngày 07/7/2021 về xây dựng và phát triển huyện Hòa Vang đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Đảng bộ và nhân dân Hòa Vang đã nỗ lực thực hiện đạt được nhiều thành tựu trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị được tập trung thực hiện với nhiều điểm sáng, được đánh giá cao, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ được nâng lên. Sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân được phát huy, niềm tin của nhân dân đối với Đảng ngày càng được củng cố.
Kết quả trên là yếu tố cấu thành của sự đồng thuận từ trong “ ý Đảng lòng dân” dưới sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng bộ huyện qua các thời kỳ, là khát vọng và quyết tâm hành động của nhiều thế hệ đảng viên. Đây là tiền đề, là nền tảng rất quan trọng để huyện bước vào giai đoạn phát triển mới. Vì vậy, hơn bao giờ hết, Ban Chấp hành Đảng bộ huyện nói chung, trong đó có tập thể Ban Thường vụ Huyện ủy Hòa Vang cần phải phát huy mạnh mẽ tinh thần đoàn kết, trên dưới một lòng để cùng “nhất hô bá ứng” vì sự nghiệp chung. Muốn làm được như vậy, cần thực hiện tốt “thiên kế, vạn kế, nhất kế Đảng”, trong đó, “nhất kế Đảng” là kim chỉ nam cho mọi hành động trong giai đoạn cách mạng mới, bao gồm: xem trọng công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng, Đảng phải gương mẫu, mẫu mực, nêu gương, làm tấm gương sáng cho các thế hệ trẻ noi theo để đảm đương trọng trách sau này. Thứ đến là thực hiện tốt Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”. Với trách nhiệm là cơ quan tham mưu, Ban Tổ chức Huyện ủy cần phải xây dựng báo cáo Chuyên đề về thực hiện Nghị quyết 18-NQ/TW, đánh giá cho được việc sắp xếp tinh gọn, hiệu năng, hiệu quả, hiệu lực, đổi mới, sáng tạo và tổ chức thực hiện đưa nghị quyết vào cuộc sống để Nhân dân nhìn vào đó mà tin tưởng, đồng thuận. Điều quan trọng nhất thời điểm này là khát vọng của Nhân dân Hòa Vang muốn huyện lên thị xã, từ quê lên phố, từ xã lên phường, từ nông dân lên thị dân. Vấn đề đặt ra ở đây là lãnh huyện Hòa Vang tập trung chú trọng xây dựng cốt cách con người Hòa Vang mang nét đặc trưng riêng có nhưng không tách rời văn hóa, văn minh đô thị, đây là câu chuyện dài của cả một nhiệm kỳ. Làm sao đó để đưa Nghị quyết của Đảng bộ huyện vào thực tiễn cuộc sống, tạo sự lan tỏa mạnh mẽ trong hệ thống chính trị và toàn dân, để tất thảy đang nằm thì phải ngồi, ngồi phải đứng, đứng phải đi, đi phải chạy, xây dựng Hòa Vang trở thành nơi “đất lành chim đậu”, góp phần đạt được mục tiêu quan trọng đề ra, đó là hoàn thiện các tiêu chí đô thị loại IV đưa xã lên phường, huyện lên thị xã trong thời gian sớm nhất.
Càng tự hào về lịch sử vẻ vang của Đảng ta bao nhiêu, chúng ta càng phải ra sức hành động. Ngay từ bây giờ toàn Đảng, toàn dân Hòa Vang chuẩn bị tâm thế, khí thế mới với những chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức lẫn hành động cùng đồng lòng, dốc sức để biến ước mơ, khát vọng thành hiện thực. Để tất cả chúng ta muôn người như một đồng lòng cùng dân tộc bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình. Đây là việc làm mang ý nghĩa sâu sắc nhất dâng lên Đảng quang vinh, Bác Hồ kính yêu những mùa xuân bất tận, đồng thời tri ân các bậc tiền bối của Đảng, các anh hùng liệt sĩ đã ngã xuống cho quê hương Hòa Vang anh hùng mãi phát triển trường tồn.
Công Chiến ghi
Theo lời đồng chí Nguyễn Văn Chi, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng,
Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Bí thư Huyện ủy Hòa Vang, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam - Đà Nẵng
