Bệnh suy thận ngày càng gia tăng ở người trẻ

Gia tăng người bệnh trẻ

Theo thống kê mới nhất của Bộ Y tế, cả nước hiện có hơn 10 triệu người mắc bệnh thận mạn, trong đó khoảng 26.000 bệnh nhân đã bước vào giai đoạn cuối, phải lọc máu định kỳ hoặc ghép thận để duy trì sự sống. Đáng lo ngại, tỷ lệ người trẻ mắc bệnh đang có xu hướng gia tăng.

Trên địa bàn thành phố Hải Phòng hiện có 13 cơ sở y tế có chuyên khoa về bệnh thận, tổ chức hoạt động chạy thận nhân tạo để lọc máu cho người bệnh. Tỷ lệ người suy thận mạn tính trong độ tuổi từ 40 trở xuống khá lớn và đang có dấu hiệu gia tăng, thậm chí có trường hợp mắc bệnh khi mới ở độ tuổi 20.

Khoa Thận nhân tạo cơ sở 2 Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp tại phường An Hải hiện có 31 máy chạy thận nhân tạo, thực hiện điều trị cho gần 150 bệnh nhân. Bác sĩ chuyên khoa 2 Bùi Thị Thu Hằng, Trưởng Khoa Thận nhân tạo thông tin, gần đây số người bệnh trẻ tuổi có xu hướng tăng, tập trung nhiều ở nam giới. Số người bệnh đang điều trị tại khoa có độ tuổi từ 40 tuổi trở xuống chiếm khoảng 32%, con số này rất đáng lo ngại.

Tại Trung tâm Y tế Ninh Giang có 14 máy chạy thận nhân tạo, phục vụ lọc máu chu kỳ cho 80 người bệnh. Trong số này, khoảng 18,2% người bệnh từ 40 tuổi trở xuống; người trẻ tuổi nhất là anh N.T.T. (sinh năm 2000, ở xã Khúc Thừa Dụ). Do số người bệnh tăng, dự kiến trong năm nay, trung tâm sẽ bổ sung thêm 4 máy chạy thận nhân tạo để đáp ứng nhu cầu điều trị.

Còn Khoa Thận - Thận nhân tạo, Bệnh viện Đa khoa Hải Dương hiện có 213 người bệnh điều trị. Tại đây, tỷ lệ người bệnh từ 40 tuổi trở xuống phải lọc máu bằng phương pháp thận nhân tạo chu kỳ chiếm gần 11%. Theo các bác sĩ tại khoa, số người bệnh nhân suy thận mạn tính tăng khiến các máy chạy thận nhân tạo của khoa luôn trong tình trạng hoạt động hết công suất. Có thời điểm, khoa phải bố trí chạy thận 4 ca/ngày, thực hiện vào thời điểm đêm muộn, gây mệt mỏi cho cả người bệnh và nhân viên y tế.

Sống lành mạnh, khám định kỳ để bảo vệ thận

Suy thận là căn bệnh rất nguy hiểm, có thể đe dọa tính mạng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), 10% dân số thế giới đang phải đối mặt với các bệnh lý về thận và mỗi năm cướp đi mạng sống của 5 - 10 triệu người. Suy thận ở giới trẻ không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến thể chất và chất lượng sống, mà còn là gánh nặng về kinh tế với gia đình người bệnh và toàn xã hội. Tuy nhiên, thực tế hiện nay là phần lớn người trẻ khi phát hiện mắc suy thận đều ở vào giai đoạn muộn, phải điều trị can thiệp sâu.

Năm 2000. anh N.V.D. (34 tuổi), ở phường Chu Văn An thấy người thường xuyên mệt mỏi, chán ăn mới đi khám thì phát hiện bị suy thận mạn tính giai đoạn 5 – giai đoạn được chẩn đoán nặng nhất của căn bệnh này. Anh D. buộc phải chạy thận nhân tạo định kỳ để duy trì sức khỏe. Đến nay, dù đã được ghép thận, sức khỏe ổn định hơn, nhưng anh D. vẫn phải theo dõi và dùng thuốc định kỳ hằng tháng, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống.

Bác sĩ chuyên khoa 2 Bùi Thị Thu Hằng thông tin thêm, nhiều người trẻ tuổi phát hiện bệnh khi đã ở giai đoạn cuối do những giai đoạn đầu của bệnh biểu hiện rất lu mờ nên dễ bị bỏ qua. Trong khi đó, người trẻ còn mang tâm lý chủ quan, ít quan tâm đến những biểu hiện bất thường của cơ thể. Khi bệnh vào giai đoạn nặng thì buộc người bệnh phải lọc máu định kỳ hoặc ghép thận – những phương án điều trị kéo dài, chi phí rất tốn kém.

Gần đây, Khoa Thận nhân tạo cơ sở 2, Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp tiếp nhận một bệnh nhân nam, trẻ tuổi mắc bệnh sau 5 năm sang Hàn Quốc lao động. Dù trước đó, sức khỏe của anh hoàn toàn bình thường, nhưng trong thời gian làm việc ở nước ngoài, không được kiểm tra sức khỏe thường xuyên, anh không biết mình mắc bệnh từ khi nào. Trở về Việt Nam, do chưa tham gia bảo hiểm y tế nên khi phát hiện mắc bệnh giai đoạn cuối, người bệnh phải điều trị bằng phương pháp chạy thận nhân tạo, chi phí tốn kém từ 8 - 10 triệu đồng/tháng.

Nhiều nguyên nhân dẫn đến suy thận mạn tính. Tỷ lệ người bệnh trẻ tuổi gia tăng chủ yếu do mắc viêm cầu thận, hội chứng thận hư, sự trẻ hóa của các bệnh như tăng huyết áp, đái tháo đường ảnh hưởng đến thận... Bên cạnh đó, không ít người trẻ có lối sống thiếu lành mạnh như hay thức khuya, ăn đồ ăn chế biến sẵn nhiều hóa chất bảo quản, lạm dụng các loại đồ uống, ít vận động thể lực… cũng gián tiếp gây ra căn bệnh nguy hiểm này.

Theo bác sĩ chuyên khoa 2 Trịnh Đình Toán, Phó giám đốc Trung tâm Y tế Ninh Giang, để hạn chế mắc suy thận, người trẻ cần quan tâm, chú ý kiểm tra sức khỏe định kỳ; bỏ thói quen dùng thuốc không có chỉ định của bác sĩ, nhất là một số loại thuốc gây độc cho thận; tránh những thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh như: ăn mặn, uống không đủ nước, hút thuốc, uống nhiều rượu bia, thức khuya, ít vận động, ăn nhiều đồ ăn chế biến sẵn, đồ ăn có nhiều đường, giàu đạm, tránh nhịn tiểu…