Phát biểu tại hội thảo, Vụ trưởng Vụ pháp chế, TTCP Trần Đăng Vinh cho biết, Luật Thanh tra (sửa đổi) với những chính sách mới nhằm thể chế hoá chủ trương của Đảng về thanh tra tại Kết luận số 127-KL/TW ngày 28/2/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về triển khai nghiên cứu, đề xuất tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, Kết luận số 134-KL/TW ngày 28/3/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về Đề án sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.
Việc sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra theo hướng tập trung, thống nhất về một đầu mối theo 2 cấp ở Trung ương và địa phương dẫn đến có nhiều sự thay đổi về tổ chức và hoạt động của các cơ quan thanh tra; về mối quan hệ công tác của hệ thống thanh tra các cấp, giữa TTCP với các bộ, ngành, địa phương, giữa Thanh tra tỉnh với các sở, ngành khi thực hiện sắp xếp, tinh gọn hệ thống các cơ quan thanh tra; về việc kiểm soát quyền lực trong hoạt động thanh tra, việc thực hiện phòng, chống lãng phí của các cơ quan thanh tra...
Về hoạt động, thống nhất một hoạt động thanh tra, không phân biệt thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành, có sự phân định rõ giữa thanh tra với kiểm tra; xác lập nguyên tắc các cơ quan không còn tổ chức thanh tra thực hiện kiểm tra chuyên ngành theo quy định pháp luật. Đồng thời giao Chính phủ quy định về kiểm tra chuyên ngành nhằm tạo cơ sở pháp lý đầy đủ, đồng bộ cho hoạt động này.
Dự thảo Nghị định có 79 điều, 12 chương quy định chi tiết một số điều của Luật Thanh tra. Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Thanh tra được xây dựng song song với quá trình xây dựng, hoàn thiện dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi). Nội dung của dự thảo Nghị định bám sát theo yêu cầu của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2025 và dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi).
Nghị định quy định các nội dung Luật giao Chính phủ quy định chi tiết, gồm: tổ chức và hoạt động của Thanh tra Cơ yếu, Thanh tra được thành lập theo điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên; các quy định về thanh tra viên; đoàn thanh tra; trưng cầu giám định; yêu cầu tổ chức tín dụng phong tỏa tài khoản của đối tượng thanh tra;…
Chính phủ quy định các biện pháp thi hành Luật Thanh tra theo thẩm quyền, gồm: Trình tự, thủ tục tiến hành thanh tra, giám sát hoạt động của đoàn thanh tra; thẩm định dự thảo kết luận thanh tra; nhật ký đoàn thanh tra; tiêu chuẩn, chế độ, chính sách đối với người được trưng tập tham gia đoàn thanh tra; xử lý chồng chéo, trùng lặp trong hoạt động thanh tra, xử lý vi phạm trong việc thực hiện kết luận thanh tra...
TTCP đã phối hợp với các cơ quan liên quan xây dựng dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi), báo cáo Chính phủ để trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 9. Dự thảo Luật đã được Quốc hội thảo luận tại Hội trường vào sáng ngày 22/5/2025, dự kiến thông qua vào ngày 25/6/2025.
Bà Nguyệt Minh, Đại diện UNODC khu vực Đông Nam Á - Thái Bình Dương phát biểu: Với vai trò là cơ quan bảo vệ Công ước Phòng, chống tham nhũng của Liên hợp quốc (UNCAC), UNODC chú trọng vào việc sửa đổi Luật Thanh tra và coi đây là một hành động cụ thể của Chính phủ Việt Nam nhằm thực thi Công ước UNCAC – mà Việt Nam là một quốc gia thành viên kể từ năm 2009.
Trong những năm gần đây, UNODC đã và đang hỗ trợ các quốc gia, trong đó có Việt Nam trong việc hoàn thiện pháp luật và thực thi công ước, đặc biệt trong sửa đối pháp luật liên quan đến phòng, chống tham nhũng. Bà Nguyệt Minh nhấm mạnh, hội thảo là bước tiếp nối trong mối quan hệ hợp tác giữa UNODC và TTCP trong quá trình hoàn thiện chính sách pháp luật có liên quan đến phòng, chống tham nhũng.
Hội thảo ghi nhận 12 ý kiến đóng góp từ các cơ quan Trung ương, các vụ, cục, đơn vị của Thanh tra Chính phủ, Thanh tra Bộ Quốc phòng, Thanh tra Bộ Công an, Thanh tra Ngân hàng Nhà nước, Thanh tra Cơ yếu, các cơ quan thanh tra theo điều ước quốc tế, Thanh tra một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khu vực phía Bắc.
Kết luận hội thảo, Vụ trưởng Vụ Pháp chế ghi nhận ý kiến góp ý của các đại biểu tham gia hội thảo, các ý kiến cơ bản đồng tình với dự thảo, có nội dung thiết thực, cụ thể, bổ ích, có tác dụng giúp Thanh tra Chính phủ nghiên cứu, hoàn thiện dự thảo.
Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Thanh tra Chính phủ cho biết, sau hội thảo này TTCP sẽ gửi dự thảo để Bộ Tư pháp thẩm định; tiếp thu ý kiến thẩm định để hoàn thiện, trình Chính phủ ban hành trong tháng 6/2025, để Nghị định có hiệu lực thi hành đồng bộ với Luật Thanh tra dự kiến sẽ được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 9.
