Trong đó, ngày 26-3, Phó Thủ tướng đã làm việc với UBND thành phố Hà Nội về tình hình thực hiện và giải ngân kế hoạch đầu tư công năm 2025; công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông và kiểm soát ô nhiễm môi trường không khí trên địa Hà Nội.
Tham dự buổi làm việc có lãnh đạo một số bộ, ngành liên quan. Đại biểu thành phố Hà Nội tham gia có Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND Thành phố Trần Sỹ Thanh; các Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch UBND thành phố: Nguyễn Trọng Đông, Dương Đức Tuấn... Buổi làm việc được kết nối trực tuyến đến điểm cầu UBND các quận, huyện, thị xã thuộc thành phố Hà Nội.
Toàn cảnh hội nghị làm việc của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà với UBND thành phố Hà Nội ngày 26-3
Còn khó khăn ở khâu giải phóng mặt bằng
Báo cáo tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Trọng Đông cho biết, kế hoạch đầu tư công năm 2025 của Hà Nội được Thủ tướng Chính phủ giao là 87.130 tỷ đồng, gấp 1,13 lần so với kế hoạch năm 2024, chiếm 10,5% tổng số vốn của cả nước được Quốc hội quyết nghị phân bổ.
“Xác định đầu tư công là động lực quan trọng, góp phần đạt mục tiêu tăng trưởng trên 8%, ngay từ đầu năm, UBND thành phố Hà Nội đã quyết liệt chỉ đạo các nhiệm vụ, giải pháp để thúc đẩy kế hoạch giải ngân đầu tư công” - đồng chí Nguyễn Trọng Đông nêu rõ.
Đáng chú ý, UBND thành phố đã chỉ đạo phân luồng, rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính, đặc biệt là thủ tục đầu tư công; phân luồng "làn xanh", yêu cầu xử lý trong vòng 24 giờ đối với 10 dự án quan trọng (cải tạo không gian khu vực phía đông hồ Hoàn Kiếm và cải tạo Quảng trường Đông Kinh-Nghĩa Thục; cầu Tứ Liên và đường dẫn hai đầu cầu; cầu Trần Hưng Đạo; cầu Ngọc Hồi; cải tạo, nâng cấp mở rộng các tuyến đường xung quanh hồ Tây; cải tạo, chỉnh trang, bổ cập nước sông Tô Lịch; Khu công nghệ cao Hòa Lạc; Khu công nghệ cao Sinh học; đường Vành đai 4-Vùng Thủ đô; tuyến đường sắt đô thị số 5, Văn Cao-Hòa Lạc).
Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Trọng Đông báo cáo tại hội nghị
Lũy kế giải ngân kế hoạch đầu tư công của toàn thành phố tính đến ngày 24-3 là hơn 5.052 tỷ đồng, đạt 5,8% kế hoạch.
Đồng chí Nguyễn Trọng Đông cho biết, vướng mắc lớn nhất khi triển khai dự án là khâu giải phóng mặt bằng. Thành phố có 4 dự án sử dụng vốn ngân sách Trung ương; 62/282 dự án cấp Thành phố và 31/570 dự án cấp huyện sử dụng ngân sách Thành phố gặp vướng mắc trong giải phóng mặt bằng. Một số dự án trải qua quy định của hai Luật Đất đai tồn tại 2 chính sách hỗ trợ khác nhau. Điển hình như dự án đường sắt đô thị thành phố Hà Nội tuyến số 2, Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo, dự án Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá đều chậm tiến độ, không đạt kế hoạch giải ngân vốn hằng năm và phải đề xuất chuyển sang giai đoạn 2026-2030 đều do giải phóng mặt bằng chậm, thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư, dự án, hiệp định kéo dài, phức tạp; tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức, đơn giá đường sắt đô thị chưa có dẫn đến khó thực hiện.
Chất lượng không khí có chiều hướng suy giảm trên diện rộng
Thông tin về chất lượng môi trường không khí tại Hà Nội, đồng chí Nguyễn Trọng Đông cho biết, Hà Nội đang trên đà tăng trưởng kinh tế nhưng lại kéo theo các hệ lụy về sử dụng tài nguyên và ô nhiễm môi trường, đặc biệt, chất lượng không khí đang có chiều hướng suy giảm trên diện rộng. Tùy từng thời điểm, mức độ các nguồn thải vào nồng độ bụi sơ cấp PM2.5 chiếm tỉ lệ khác nhau, trong đó cao nhất là nguồn giao thông (bao gồm cả bụi đường) khoảng 58-74%, tiếp đó là nguồn công nghiệp từ 14-23%, nguồn nông nghiệp từ 3,4-18,9%...
Về công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, Phó Chủ tịch UBND thành phố cho biết, trong quý I-2025, toàn thành phố xảy ra 306 vụ tai nạn giao thông, làm 117 người chết, 199 người bị thương. So với cùng kỳ năm 2024, giảm 81 vụ, tăng 1 người chết, giảm 115 người bị thương. Tình hình ùn tắc giao thông diễn biến phức tạp, đặc biệt trong thời điểm lễ, Tết, khung giờ cao điểm tại các tuyến trục chính, vành đai ra vào nội đô khi nhu cầu đi lại tăng đột biến và lượng phương tiện quá tải so với kết cấu hạ tầng. Hiện nay, UBND thành phố đang chỉ đạo triển khai quyết liệt 8 nhóm giải pháp chính sách, cơ bản lâu dài và 6 nhóm giải pháp cấp bách trước mắt để khắc phục tình trạng ùn tắc giao thông; riêng trong quý I-2025, đã xử lý được 3/37 điểm ùn tắc giao thông.
Báo cáo của thành phố Hà Nội cũng nêu những đề xuất, kiến nghị cụ thể với Trung ương, Chính phủ, Quốc hội và các bộ, ngành nhằm tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy việc giải quyết các vấn đề cấp bách đặt ra trên địa bàn.
Tại buổi làm việc, đại diện các sở, ngành, địa phương của Hà Nội cũng trao đổi cụ thể những khó khăn, vướng mắc và kiến nghị các bộ, ngành giải pháp tháo gỡ. Chẳng hạn, dự án tuyến đường sắt đô thị thí điểm thành phố Hà Nội, đoạn Nhổn - ga Hà Nội gặp khó khăn trong việc ký Phụ lục hợp đồng gói thầu CP06 đoạn ngầm và điều chỉnh giá gói thầu CP03. Các dự án chuẩn bị đầu tư như tuyến đường sắt đô thị 3.2 ga Hà Nội - Hoàng Mai hay đường sắt đô thị tuyến số 5 Văn Cao - Hòa Lạc, thủ tục đầu tư kéo dài, phức tạp, cần lấy ý kiến nhiều đơn vị liên quan.
Hội nghị cũng đã nghe đại diện các bộ, ngành liên quan trao đổi, thảo luận và giải đáp những kiến nghị của thành phố Hà Nội.
Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Trần Sỹ Thanh phát biểu tại hội nghị
Trao đổi tại hội nghị, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh khẳng định, qua ý kiến của các bộ, ngành, các sở, ngành, quận, huyện của thành phố thêm tự tin để triển khai một số dự án trọng điểm của thành phố. Đồng chí Trần Sỹ Thanh khẳng định, Hà Nội sẽ đăng ký thực hiện mô hình "Thành phố an toàn giao thông" và tích cực thúc đẩy, kết hợp với các chương trình, đề án về giao thông thông minh, đô thị thông minh, phát triển giao thông công cộng xanh… Đồng thời, Hà Nội cũng đang triển khai các biện pháp mạnh mẽ để khắc phục ô nhiễm môi trường, ô nhiễm không khí. Tuy nhiên, thành phố cũng rất cần sự quan tâm, giúp đỡ của các bộ, ngành trung ương và các địa phương trong vùng Thủ đô.
Tăng cường phân cấp, phân quyền cho địa phương
Kết luận cuộc làm việc, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đánh giá Hà Nội đã chủ động chuẩn bị kỹ nhiều dự án trọng điểm của quốc gia và địa phương, để từ đó phấn đấu hoàn thành và vượt mức kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công được Thủ tướng Chính phủ giao, đồng thời cần tiếp tục thu hút các nguồn vốn khác. Đồng chí Trần Hồng Hà nhấn mạnh, việc giải quyết khó khăn, vướng mắc của Hà Nội không chỉ tạo thuận lợi cho thành phố mà sẽ góp phần rút ra cách thức giải quyết các vấn đề tương tự ở những địa phương khác.
Phó Thủ tướng giao Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Xây dựng nghiên cứu, tiếp thu, giải đáp đầy đủ kiến nghị của thành phố Hà Nội, đề xuất cấp có thẩm quyền trên tinh thần tăng cường phân cấp, phân quyền cho địa phương chủ động trong điều hành, bố trí ngân sách thực hiện các dự án trọng điểm theo kế hoạch tiến độ, nhu cầu vốn.
Phó Thủ tướng cũng cho ý kiến chỉ đạo cụ thể trong đàm phán, bố trí ngân sách nhà nước đối với một số dự án đường sắt đô thị sử dụng vốn ODA; lập dự án độc lập thu hồi đất, giải phóng mặt bằng đồng thời với việc chuẩn bị thủ tục đầu tư đối với các dự án trọng điểm, cấp bách; phương án đẩy nhanh tiến độ xây dựng 3 cầu (Ngọc Hồi, Tứ Liên, Trần Hưng Đạo); phương thức đầu tư xây dựng tuyến đường kết nối sân bay Gia Bình (Bắc Ninh) với trung tâm Hà Nội…
Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà phát biểu kết luận hội nghị
Nắm rõ nguồn gây ô nhiễm không khí để xử lý
Về các giải pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm không khí, Phó Thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Hà Nội, các địa phương vùng Thủ đô xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ đề án giải quyết ô nhiễm không khí vùng Thủ đô, kế hoạch cụ thể, trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương và cơ chế, chính sách kèm theo.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Công an, Bộ Xây dựng phối hợp với thành phố Hà Nội để xác định, nắm rõ nguồn gây ô nhiễm, tỷ lệ, thời điểm ô nhiễm nặng, và có giải pháp, cơ chế để xử lý dứt điểm như: Di dời, đóng cửa những cơ sở gây ô nhiễm nặng; áp dụng quy chuẩn, tiêu chuẩn cao hơn về khí thải phương tiện giao thông…
Cũng theo đề nghị của Phó Thủ tướng, Bộ Công an có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng và thành phố Hà Nội triển khai các giải pháp trước mắt, lâu dài liên quan đến chấn chỉnh, bảo đảm trật tự an toàn giao thông tập trung vào một số nguyên nhân: Quy hoạch xây dựng đô thị, quản lý phương tiện giao thông, điều tiết giao thông... Đối với UBND thành phố, Phó Thủ tướng yêu cầu cần chủ động làm việc với các bộ, ngành để đưa ra phương án. Những chính sách có tác động lớn thì có thể báo cáo Trung ương như: Hạn chế phương tiện cá nhân tại một số tuyến phố, đường, khu vực trọng điểm bằng công cụ kinh tế thay vì biện pháp hành chính; ứng dụng công nghệ trong giám sát, điều hành giao thông thông minh; bố trí các bến, điểm đỗ, tuyến giao thông công cộng thuận tiện cho người dân...
* Tiếp đó, trong ngày 27-3, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã chủ trì cuộc họp trực tiếp kết hợp trực tuyến toàn quốc bàn về các giải pháp toàn diện và cấp bách để xử lý ô nhiễm không khí tại các địa phương, đặc biệt là Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh - hai đô thị lớn và đang bị ô nhiễm không khí nặng nhất.
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nêu rõ, còn rất nhiều việc phải làm để giải quyết ô nhiễm môi trường trước xu thế suy giảm nghiêm trọng chỉ số về chất lượng không khí, nước, chất thải rắn... Đặc biệt, tình trạng ô nhiễm môi trường, ô nhiễm không khí ở một số thành phố lớn, tại một số thời điểm đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người dân.
Phó Thủ tướng khẳng định yêu cầu cần xây dựng kế hoạch hành động quốc gia để giải quyết tình hình ô nhiễm không khí, xác định mục tiêu từng năm và cả giai đoạn 5 năm. Trước hết, Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương để đánh giá toàn diện bức tranh về ô nhiễm không khí theo tiêu chuẩn quốc tế trên phạm vi cả nước cũng như ở từng đô thị, từng thành phố, nhất là Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh, chỉ ra những nguồn gây ô nhiễm không khí; phân tích sâu sắc mối quan hệ giữa ô nhiễm không khí và sức khỏe để người dân nhận thức đúng, ủng hộ và cùng tham gia thực hiện. Từ đó, có căn cứ, dữ liệu, có đánh giá khoa học để đưa ra giải pháp, xác lập lộ trình từng năm và cả giai đoạn 5 năm, nhằm mục tiêu sớm đưa chất lượng không khí về mức độ an toàn, không ảnh hưởng tới sức khỏe người dân.
Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà phát biểu kết luận cuộc làm việc ngày 27-3
Phó Thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì thiết lập quy trình đo đếm, giám sát các chỉ số chất lượng không khí, hình thành hệ thống quan trắc chính xác, tin cậy, tập trung ở các khu vực trọng điểm về ô nhiễm không khí, truyền dữ liệu trực tuyến về cơ quan quản lý.
Các bộ, ngành khẩn trương xây dựng, ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật về phát thải vào không khí cho từng ngành, lĩnh vực, như: Giao thông, xây dựng, nông nghiệp, công nghiệp, xử lý rác thải; đồng thời cho phép các tỉnh, thành phố áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn phù hợp với tình hình ô nhiễm ở địa phương.
Cụ thể, Bộ Xây dựng nghiên cứu, ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn, định mức, đơn giá về xử lý, tái chế phế thải xây dựng và cơ chế, chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp xử lý phế thải xây dựng (thuế, lãi suất, đất đai…); rà soát điều kiện, cơ sở pháp lý triển khai kiểm định khí thải xe máy, chế tài xử lý phương tiện không đạt chuẩn, hỗ trợ chủ xe lắp đặt thiết bị giảm khí thải; siết chặt hoạt động giám sát hoạt động của các công trình xây dựng dân dụng, công nghiệp, nhất là ở đô thị, bằng camera các phương tiện ra vào công trường, có khu vực rửa xe riêng, có lưới che chắn…, xử phạt nghiêm các hành vi vi phạm; quy hoạch, bố trí trạm rửa xe trước khi vào thành phố hoặc khu đô thị.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường hoàn thiện chế tài xử phạt hành chính với các hành vi gây ô nhiễm không khí đã được quy định trong Luật Bảo vệ môi trường; đề xuất định hướng thu mua, tái chế rơm rạ, phụ phẩm nông nghiệp, có chính sách hỗ trợ doanh nghiệp; nâng cao chế tài xử phạt đối với các đơn vị thu gom, xử lý chất thải rắn, chất thải nguy hại không đúng quy định, phát tán ô nhiễm ra không khí, trường hợp cần thiết phải xử lý hình sự; rà soát quy định, tiêu chuẩn liên quan đến thiết bị, máy móc, hoạt động của các tổ chức thu gom, xử lý rác thải bảo đảm không gây ô nhiễm không khí; chịu trách nhiệm xác định và xử lý các nguồn gây ô nhiễm không khí liên tỉnh.
Bộ Công Thương phối hợp với địa phương rà soát, đánh giá các nguồn gây ô nhiễm không khí từ sản xuất công nghiệp, nhất là tại các cụm công nghiệp trên cả nước; đề xuất phương án di dời các cơ sở gây ô nhiễm nghiêm trọng trong khu vực nội thành, hoặc chuyển đổi công nghệ và có chính sách hỗ trợ.
Bộ Công an tập trung xử lý các vi phạm nghiêm trọng về xử lý chất thải rắn, chất thải nguy hại gây ô nhiễm không khí; chỉ đạo công an địa phương phối hợp quản lý trật tự an toàn giao thông, bổ sung thẩm quyền cho lực lượng cảnh sát giao thông, công an cơ sở giám sát, xử lý các vi phạm trong lĩnh vực giao thông, xây dựng gây ô nhiễm không khí.
Các địa phương ban hành theo thẩm quyền về quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật nhằm thực hiện mục tiêu kéo giảm các chỉ số ô nhiễm không khí trên địa bàn; có kế hoạch chi tiết chuyển đổi xanh đối với phương tiện cá nhân, khuyến khích giao thông công cộng, bằng các công cụ kinh tế (thuế, phí), quy hoạch tuyến giao thông, điều tiết hoạt động giao thông…
Nhấn mạnh kế hoạch hành động chỉ được triển khai khi đã có đầy đủ công cụ, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương, chuyên gia… để hoàn thiện các nhóm nhiệm vụ về quy định, quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật; cơ chế, chính sách; các chương trình, dự án cụ thể; làm thật tốt công tác truyền thông đến người dân và toàn xã hội.
Phan Lâm - Linh Vũ
